Abdurrahman es-Süfi kimdir

Abdurrahman es-sufi (903-986); Büyük İslam astronomlarından birisidir.  Sabit yıldızlarla ilgili yıldız kataloğu ile tanınmıştır.  903 yılında Rey şehrinde dünyaya gelmiştir.  Uzun adı Ebu’l-Hüseyin Abdurrahman   ibni  Ömer es-Süfi er-Râzi’dir.  İyi bir öğrenim gördü.  Önceleri Büveyh Hükümdarı Adudu!d-Devle’ye hocalık ve astronomluk yaparken,  sonradan yakın dostlarından birisi oldu.  Hükümdar onun astronomi bilgisiyle iftihar ederdi. Onunda yardımıyla sarayın bahçesinde bir rasathane  kurmayı başardı. Burada bir çok başarılı rasatlar yaptı, eserler verdi.  Nihayet 986 yılında hayata gözlerini yumdu.

Devrinin en büyük astronomlarından birisidir. İlim tarihçilerine göre, İbni ve  Uluğ Bey ayarında bir astronomdu. H. Suter, İslam Ansiklopedisine yazdığı Abdurrahman es-Süfi  maddesinde, onun İslam  dünyasının en seçkin  astronomlarından biri olduğunu kaydeder.  Batılıların hakkında en çok makale yazdıkları astronomlardan birisidir.

Uzun yıllar süren rasatlarla  yıldızların yerlerini,  büyüklüklerini,  aralarındaki mesafeleri, konumlarını tespit etti. Hipark’ın (Hiparkos, 2. yy)  yıldız kataloğunun  eksik ve  hatalı olduğunu; yanlışları bulunduğunu; bir çok sabit  yıldıza yer vermediğini tespit etti.   Ve bu  yıldızların yer, büyüklük, parlaklık derecelerini hesapladı.  Hipark’ın  ve Batlamyus ‘un  eserlerinden çok daha üstün ve ilmi değere sahip yeni bir ziyç (yıldız kataloğu) hazırladı. İlim tarihçileri kendisinden yüzyıllar sonra yaşayan Alman astronomu Argelander’in (1799-1875) yirmi iki bin yıldızlık kataloğuyla onun kataloğu arasında  bir benzerlik görülürse de, onun eserinin yıldızların parlaklık değerlerini uzun periyotlu  değişimleri ele alması bakımından daha ilmi olduğunu belirtirler.

Ayrıca o, Satürn (Zuhal), Jüpüter (Müşteri), Mars (Merih), Venüs (Zühre), Merkür (Utarit) gezegenleriyle  ilgili bir tablo  hazırladı. Jeodojik rasatlar yaptı. Güneş yılını hesapladı.