Tarsus’ta kurulan medeniyetler

Tarsus Gözlükule kazı çalışmalarından bir görüntü 2012

Mersin ilinin Tarsus ilçesi tarihinde çok büyük medeniyetler yar almıştır.

Kizvatna Krallığı

Tarsus‘taki Gözlükule höyüğünde yapılan kazı çalışmaları sonucunda Kizvatna Krallığının M.Ö. 1650’li yıllarında burada yaşadığı tespit edilmiştir.  ‘lerden daha çağdaş olan Kizvatna Krallığının   burada Hititler ile arasında eşitçe bir anlaşma yaptığı kazıda çıkan metinlerden anlaşılmıştır. Bu metinlerden açıkça anlaşılan şudur; Kizvatna Krallığı Tarsus  civarında yaşamıştır.  M.Ö.   XIV. yy’da Kizvatna Krallığı Hitit İmparatorluğuna katılmış ve mevcudiyetini M.Ö. 1200  yılına kadar devam ettirmiştir.

Hititler Devri

Hititlerin bölgeye hangi yönden geldiklerine ait kesin bir bilgi yoktur. M.Ö. XIX.  asırda Kızılırmak dolaylarına yerleşmiş olan Hititler M.Ö. XX. yy’ın başlarında Kafkaslar yolu ile  doğudan, diğer bir kısmınında boğazları aşarak batıdan Kızılırmak havzasına gelmiş oldukları sanılmaktadır.  Tarsus, M.Ö. 1500 yıllarında Hitit  Federasyonuna dahil olmuştur. O tarihten sonra ise Tarsus  Hititlerin  önemli şehirlerinden birisi olmuştur. Fakat Hititler M.Ö. XII. yy. sonlarına doğru batıdan gelen akınların yıkıcı gücü karşısında yok olmuş, yerine bir çok Krallıklar kurulmuştur.

Kue’liler Devri

Kue Krallığının güney sınırı Akdeniz‘e kadar uzamış, doğu ve batı sınırları tam olarak tespit edilememiştir. Hititler yıkıldıktan sonra Klikya bölgesi Kue’lilerin hakimiyeti altına girmiştir.  Kue Krallığının merkezi Silifke çevresinde Timur şehri  olduğu ve Tarsus‘un da Kue Krallığına bir müddet başkentlik yaptığı tarihi belgelerden anlaşılmaktadır.  Kue Krallığına ait fazlaca bir delil henüz bulunamamıştır. Bir zaman sonra Kue Krallığı Asurluların hakimiyeti altına girmiş, Kue doğrudan doğruya  Asurlular tarafından idare edilir olmuş ve hatta Asurlu kralların Tarsus’a heykelleri dikilmiştir.