NEBÜLÖZLER, (NEBULALAR)

Cat’s Eye nebula

Nebulalar çok büyük gaz ve toz bulutlarıdır. Daha çok yıldız kümeleri ile spiral (sarmal) galaksilerin kollarında görülen bir bulut veya yoğun sislerin değişik şekilleri de vardır. Bazıları sıcak yıldızların yakınında oldukları için bu yıldızlardan aldıkları ışıkla parlak görünürler “Aydınlık Nebülöz” grubuna girer. Bazıları da sıcak yıldızlardan uzakta durdukları için “karanlık nebülöz” adını alırlar. Karanlık nebülözler daha çok gölgeli yerlerde bulunurlar yani önlerini başka yıldızlar kaplar. Boğa takımyıldızındaki Yengeç nebülözü ‘aydınlık nebülöz’ için, Orion takımyıldızındaki Atbaşı nebülözü ise ‘karanlık nebülöz’ için birer örnek olarak gösterilebilir. Daha çok hidrojenden oluşan bu muazzam gaz bulutlarının yani nebülöz‘lerin bazıları düzenli bazıları da müthiş bir anaforu, girdabı andıran bir hareket içindedirler. Yıldızlar, nebülöz dediğimiz bu muazzam gaz  bulutları içinde doğar. Nebülöz’ün müthiş anaforları arasında gaz bulutu içindeki  parçacıklar, atomla,r merkezindeki bir çekirdek etrafında mesel bir asteroid  çevresinde kümelenirler. Büzüşüp sıkışırlar. Sıkıştıkça ve parçalar birbirine çarptıkça ısınma başlar. Bu ısı nükleer patlamalara yol açacak kadar artar, sonunda nükleer patlama meydana gelir. Patlamalar birbiri ardına devam ederken  basınçta en yüksek dereceye ulaşır. Şİmdi çekim kuvveti ile dengede duran kütle, ateş topu halini alır yani yıldız doğmuştur. Artık yıldız, termonükleer patlamalarla  içindeki hidrojeni yakıp helyum haline  dönüştürecek etrafına ısı ve ışık yaymaya başlamıştır. Dünyamızı ısıtan Güneş‘de bu safha da olan bir yıldızdır