Canlı Maddenin Bileşenleri

Bütün organizmalarda aynı elementler bulunur. Canlı maddenin %99,9’unu 11 element oluşturur; “plastik(doku onarıcı) elementler” diye adlandırılan bu 11 elementin insan bedenindeki oranlarını Hackh şöyle belirlemiştir:

• Oksijen             % 62,43
• Karbon             % 21,15
• Hidrojen          %   9,86
• Azot                   %   3,10
• Kalsiyum         %   1,90
• Fosfor               %   0,95
• Potasyum        %  0,23
• Kükürt               %  0,16
• Klor                    %  0,08
• Sodyum            %  0,08
• Magnezyum    %  0,03

Ayrıca insan bedenindeki  iyot, demir, kobalt, mangenez bakır gibi pek çok sayıda oligoelemente eser miktarda rastlanır. Element çözümlemesi,  kuşkusuz bu elementlerin hücre içinde hangi biçimde bulunduklarını aydınlatmaya yerli değildir. Gerçekten, hücre bileşenlerinin çözümlemesi, bileşimi aşağıdaki biçimde toplu olarak ortaya koyar.

• Proteinler                                     % 50-60
• Nükleik asitler                             % 10-20
• Karbonhidratlar (glusitler)    % 5
• Yağlar (lipitler)                          % 10-20

1. Poteinler dört elementten (dörtlü maddeler)  oluşurlar: Karbon (C) hidrojen (H) ; oksijen (O); azot (N). Bunlar da yalın ögelerin karmaşık ve uzun zincirler biçiminde bir araya gelmelerinden oluşmuşlardır: Aminoasitler (aminoasitlerin 20 kadarı,yaşam olaylarına katılır). Aminoasitlerin bir araya gelmesi polipeptipleri (bnların en yalınları dipeptiplerdir) oluşturur. Yüksek molekül ağırlıklı polipeptipler, bir kaç bin aminoasit içeren proteinlerdir. Aminoasitlerin zincirlenme sırası, bu moleküllerin, fizyolojik ve biyokimyasal özelliklerini  belirlediği için büyük önem taşır. Hidroliz yoluyla ayrışmaları sonucu yalnızca aminoasitler veren proteinlere holoprotei denir; hidrolizi, bir bölüm olmayan veren protein  de heteroprotein diye adlandırılır.
2. Uzun nükleotit zincirlerinden kurulu nükleik asitler, gerek kütlelerinde gerek metabolizmanın çalışmasında oynadıkları rolden dolayı son derece önemlidir.
3. Karbonhidratlar (glüsitler), üç elementten (üçlü bileşik) oluşurlar: Karbon; hidrojen, oksijen. Tıpkı proteinler gibi , yalın ögelerin (ozlar) çizgisel ya da dallanmış  zincirlenmeleridir. Ozlar, 3-7 karbon atomu içeren ve glikoz, früktoz gibi yalın şekerleri oluşturan, küçük moleküllerdir. Proteinlerde olduğu gibi glüsitlerde de, zincirin karmaşıklığına göre , ozitler ayırt  edilir ; bunların yalnızca iki oz molekülünden  oluşmuş diholozitlerdir. Buna karşılık poliozitler. yüzlerce dozdan oluşmuş  çok  uzun  zincirler yapabilirler.
4. Lipitler (yağlar),  glüsitler gibi üçlü bileşiklerdir. Yağ asitleri ve alkoller (en yaygın gliserol) içeren yalın ögelerin az çok karmaşık yapılar biçiminde bir araya gelmesinden oluşur.