BAROMETRE NEDİR.

Mekanik Barometre

Atmosfer basıncını ölçmeye yarayan aygıt.

Bu ölçme işlemi atmosfer basıncının, hesaplanabilen bir başka basınçla dengelenmesiyle dolaylı yoldan gerçekleştirilir.  Uygun boyutlarda bir aygıt elde etmek için bu karşı-basınç. özellikle yoğun bir akışkan olan cıva sütunuyla uygulanır. Sözgelimi, su kullanıldığında sütunun yüksekliği 10 metreyi bulur. Cıvalı barometrenin ilkesini, 1643 yılında Toricelli ortaya koymuştur. Yalın bir aygıtta, yani hazneli barometrede, atmosfer basıncı, hazneyi dolduran cıva yüzeyine etkir ve hazne üstüne ters çevrilmiş, belirli çapta bir cam tüpteki cıva sütunun basıncıyla dengelenir. Büyük bir kesinlik elde etme amacıyla hazırlanan bu barometreler, genellikle, haznedeki cıva düzeyinin değişmez kalmasını sağlayan düzeneklerle donatılmışlardır. Okumalar da, aynı biçimde söz gelimi, cıva düzeyini belirlemek için katetometre kullanılması sayesinde, elden geldiğince kesinleştirilmiştir. Fortin barometresnide güderiden,Deve Derisinden) yapılmış hareketli bir hazne bulunur ; çeşitli yüksekliklerdeki atmosfer basıncını ölçme amacıyla tasarladığı için taşınmasına olanak veren aygıtlarla donatılmıştır.

Cıvalı barometreler duyarlı aygıtlardır.  özellikle ölçüm yapılan yerdeki ağırlık ivmesiniin değeri, gözlenen sıcaklık ve kılcallık (cıva camı ıslatmaz) göz önüne alınırsa, bu aygıtlar son derce kesin sonuç verebilirler. Buna karşılık çok yer kaplarlar ve çok kolay kırılırlar; üstelik basıncın sürekli kaydedilmesine olanak vermezler. Bütün bu sakıncalarına karşın, laboratuvarlarda  ve meteoroloji istasyonlarında kesin basınç ölçümlerinde kullanılırlar.

Atmosfer basıncını ölçmede ikinci bir yöntem, esnek metalden bir aygıtın biçimini değiştirmeye dayanır.  Biçimin bozulması , ilk yaklaşımda basınçla orantılı olduğundan, metal bir barometre oluşturulmuş olur. Bunların en yaygın olanı aneroyit barometre ya da vidie barometresidir. Düralüminden ya da Alman gümüşünden yapılmış bir ya da kutudan  (vidie kapsülleri) oluşur. Bu kutuların havası boşaltılmış üst ya da alt yüzeyleri duyarlılığı artırmak için  dalgalı tutulmuştur. Basınç kuvvetleri bir yayla dengelenir. Biçim değişiklikleri, milimetre- cıva ya da milibar cinsinden derecelendirilmiş bir kadran üstünde  hareket eden ibreyi yöneten bir kaldıraç sistemiyle genişletilir.  Aneroyit barometreleri cıvalı barometreyle yapılmış ölçümlerle karşılaştırılarak zaman zaman, ayarlamak gerekir, genellikle, aneroyit barometreden deniz düzeyindeki düşük basınçları okumada yararlanılır. Kaydedici barometre ya da barograf ,  üst üste konmuş bir dizi vidie kapsülünden oluşur. Basınç değişiklikleri 24 saatte ya da 8 günde  tam bir devir yapan bir silindir üstüne özel bir mürekkepli  kalemle çizilen çizimle gözlenir.

Barometre temel kullanım alanı olan atmosfer basıncının ölçümü dışında. serbest havalı manomatre  yardımıyla, basınç ölçümlerinde yükseklik ölçümlerinde ve hava tahminlerinde kullanılmaktadır. 760.mm’lik cıva sütunu yüksekliği,  normal basıncı belirtir; deniz düzeyindek ve 45° enlemde basınç 1.013.10¨ pascala eşittir. Çok sayıda istasyonda kaydedilen barometre bilgileri, meteoroloji uzmanları tarafından, basınç alanlarının incelenmesinde kullanılır.