Aerosol nedir

Aerosol, Bir sıvının, bir çözeltinin ya da katının parçacıklarının, havada ya da bir gaz içinde dağılıp asılı kalması. Duman, sis ve pus birer aerosoldur. Dünyanın atmosferi de tek başına  büyük bir aerosol olarak kabul edilebilir. Öteki doğal aerosoller de her zaman atmosferde bulunur ve iklimi etkilerler.

Bir sıvının ya da tozun  dağıtılması  ya da buharın yoğunlaştırılması gibi yapay yöntemlerle de aerosoller hazırlanabilir. Parçacık büyüklüğünün aşağı yukarı aynı olduğu aerosoller, genellikle deneysel amaçlı hazırlanır. Aerosollerin parçacık yoğunluğu , çökeltme [sedimantasyon]  ve pıhtılaşma oranı, ışık dağıtma özellikleri ve akçiğerlere işleme derecesi gibi özellikleri tıpta sık sık ölçülür.

Yakın dönemde aerosol terimi, içeriğini sprey, köpük, macun ya da kreme çevirebilen kutular için de kullanılmaya başlanmıştır. Metal, plastik ya da cam kutular, subabı açıldığında içindekileri püskürtmesi için, basınçla doldurulmuştur. Deodoranlar, saç spreyleri, çeşitli böcek zehirleri, soslar, ayakkabı boyaları, ev temizleyicileri, vb, bir çok ürün, aerosol biçiminde hazırlanmaktadır.

Bu aerosollerde basınç sağlayan “iticiler”, oda sıcaklığında sıvı ya da gaz olabilirler ve çift amaçlıdırlar; içeriği kutudan dışarı püskürtmek, sprey ya da köpüğün oluşumuna yardımcı olmak.

Buhar basınçları, zehirli olmayışları ve kimyasal tepkimelere girmemeleri nedeniyle kloroflüorokkarbonlar [CFCs] aerosollerde yaygın biçimde kullanılmışlardır, ama  stratosferdeki ozon tabakasına zarar verdiklerinin anlaşılması nedeniyle yerlerine başka maddeler kullanılmaya başlanmıştır. 1970 yıllarının sonlarında  ABD ve İsviçre CFCs’nin kullanımını kısıtlamış, 1988’de dünyanın en büyük CFCs üreticileri, Dow Chemical ve Du Pont şirketleri, üretimi belirli  aşamalarda durdurmayı kabul etmişlerdir. Aerosollerde kloroflorokarbonların yerine kullanılmaya başlayan “iticiler”in başlıcaları arasında hidrokloroflorokarbonlar [HCFCs], hidrokarbonlar ve asetonda çözündürülmüş karbondioksit gibi  sıkıştırılmış gazlar sayılabilir.