Ali Şir Nevai

Çagatay şairi [Herat 1441-ay.y.1501].

Kiçkine Bahşi ya da Kiçkine Bahadır adıyla anılan, Timuroğulları’nın hizmetinde bulunmuş Gıyasettin Kiçkine’nin  oğlu olan Ali Şir Nevai, süt kardeşi Hüseyin Baykara’yla birlikte öğrenim görüp, Horosan hükümdarı Ebülkasım Babur tarafından korundu. Ebulkasım’ın ölümünden sonra [1457] Ebu Sait Mirza’nın  hizmetine girip, ilği görmeyince Semerkand’a giderek öğrenimini tamamladı. Hüseyin Baykara Herat’ı ele geçirerek sultan olunca [1469], mühürdarlıga getirilip, Divan beyligi [1472], Esterebad valiligi yaptı [1487-1488]. Resmi görevini bırakıp, sultanın nedimi olarak, devlet yönetiminde  etkinliğini sürdürdü.

Orta Asya’nın ve yetiştigi yüzyılın en büyük sanatçılarından sayılan Ali Şir Nevai, sanatı, bilgisi, düşünceleri ve yapıtlarıyla, bütün Türk edebiyatını etkilemiş, yapıtlarında, Fars dilinin egemen oldugu bir çevrede Türk dilinin zenginligini göstermeyi, Türklük bilincini geliştirmeyi amaç almıştır.

Başlıca yapıtları:

Divanlar [Hazain-ül Maani genel başlıgı altında toplanmış, çocukluk,gençlik, orta yaşlılık ve yaşlılık dönemlerinde yazdıgı Türkçe şiirleri kapsayan, Garaib üs-Sigar, Nevadir üş-Şebab, Bedayi ül-Vasat, Fevaid ül-Kiber adlı dört Türkçe ve bir Farsça], Hamse [Hayret ül-Ebrar, Ferhad ü Şirin, Leyla vü Mecnun,Seb’a-i Seyyare, Sedd-i İskenderi adlı beş mesneviden oluşur],vb.